De smartphone is niet meer weg te denken uit ons leven. Kijk bijvoorbeeld maar eens om je heen in het verkeer, in een restaurant, in de pauze op school en in het gezin waar je deel van uit maakt. Je ziet niets anders dan mensen die bezig zijn met hun mobieltje. Wat een gemak leveren deze apparaten op; al je muziek voor het grijpen, altijd een stem die de weg voor je vindt, onbeperkt ouwehoeren…uhh…communiceren via what’s app, hoogstaande spelletjes spelen op momenten dat je je verveelt. Kortom onmisbare apparatuur.
Soms rij ik langs een bushalte en zie ik iedere wachtende met zijn of haar neus in hun mobiel hun tijd verdrijven. Wat mij dan vooral opvalt is de stereotype houding. Telefoon in de hand voor de buik of borst, afhankelijk van de kwaliteit van de ogen natuurlijk, het hoofd ver voorover gebogen en de ogen in de richting van de text-messages. De snelheid van het binnenkomen en het uitgaan van de ‘what’s appies’ maken het bijna overbodig dat het hoofd nog een keer in rechtopstaande positie teruggebracht moet worden. Lekker laten hangen dus dat hoofd.
Je hoofd weegt ongeveer 6.9% van je totale lichaamsgewicht, bij mij is dat zo’n 5 kilo, maar dit terzijde. Een mens is (onder andere) gebouwd om, vanaf het moment dat de liggende positie wordt verlaten, het hoofd rechtop te houden op de nek en de romp én de ogen op een horizontale lijn te houden. ’s Morgens opstaan is hier een voorbeeld van. Na het wakker worden kom je overeind en begint het spel van ‘jezelf op de dag letterlijk en figuurlijk overeind houden’. De vorm en bouw van de nekwervels maken het mogelijk het gewicht van het hoofd te dragen. Bepaalde spieren zorgen ervoor dat dit dragen op een handige, economische manier kan worden volgehouden. Word je moe of voelt het hoofd om andere redenen zwaarder aan, dan laat je de kop hangen en heb je wat ondersteuning nodig. Die steun zoek je op een gegeven moment op in de vorm van een hand onder je hoofd (of soms zelfs twee) of je legt het moede hoofd even te rusten. De spieren mogen even kort uitrusten en de accu kan weer opladen voor een volgende periode van arbeid. De spieren die hiervoor verantwoordelijk zijn (ook op andere plaatsen in het lichaam) heten niet voor niets ‘Assepoesterspieren’. Vanaf het opstaan tot het naar bed gaan zijn ze actief, met maar heel weinig rust. Wees ze eens dankbaar en gun ze ook eens een feestje, met een glazen muiltje en een prins.
Waarom laat je de kop niet de hele dag hangen, zou je zeggen. Waarom zo moeilijk doen met spieren aanspannen en zo? Wel, de evolutie heeft ons inmiddels op een ander spoor gezet dan de grazers, zoals koeien en paarden. Deze zijn wel in staat de koppen en edele hoofden de hele dag te laten hangen als ze aan het grazen zijn. Dat moet natuurlijk ook wel als je als viervoeter al je ledematen nodig hebt om op te staan en je zodoende geen handen hebt om het voedsel naar je mond te brengen. Dan moet je mond naar het voedsel.
Dit langdurig kunnen volhouden hebben ze te danken aan een goed ontwikkelde nekband. Deze strekt zich aan de dorsale zijde van de nek uit tot aan de romp als een soort kabel. Deze draagt de kop/het hoofd van de grazer als ze lang voorovergebogen, met hun neus, in het gras of hooi staan. Assepoester is dan niet nodig!
Ook wij mensen hebben zo’n nekband (lig. nuchae). Deze is echter maar weinig ontwikkeld, gezien de gevraagde functie. Het strekt zich uit van het achterhoofd en de atlasboog tot de processus spinosus van de eerste thoracale wervel. Het ligt hier driehoekig tussen uitgespannen en heeft als belangrijkste functie het remmen van het vooroverbuigen (anteflexie) van het hoofd. Te ver en vooral te lang voorover buigen vindt deze nekband niet fijn. Dan wordt het zenuwstelsel gewaarschuwd (via vermoeidheid, stijfheid of pijn) om de nek eens in een andere positie te brengen.
Terug naar de smartphone-houding. Langdurig voorovergebogen staan met de nek, met daaraan hangend een 5 kg zwaar hoofd geeft extreme rek en kracht op de menselijke nekband. Op dezelfde manier als je je wijsvinger, met de pink van je andere hand, maximaal achterover trekt en die daar bijvoorbeeld een minuut lang vasthoudt. Dit voelt ook niet fijn (pijnlijk en stijf) en zal bij herhaaldelijk gebruik, op deze manier, meer en langer problemen gaan geven. In de nek zullen die problemen nog eerder kunnen ontstaan dan bij een wijsvinger, omdat de nek- en hoofdregio een heel gevoelige regio is van de mens en dus eerder problemen geeft.
De oplossing is simpel. De beste houding is de volgende houding, dus beweeg eens met die nek tussen de app-jes door. Geef die nekband eens een momentje ontspanning. Gewoon dat hoofd weer eens omhoog en rechtop houden. Dan kijk je misschien ook je medemens weer eens in de ogen en kun je ook gewoon wat tegen elkaar zeggen in plaats van tekst naar elkaar typen.
